
Aparat ortodontyczny a ryzyko próchnicy i zapaleń przyzębia
Leczenie ortodontyczne z zastosowaniem aparatów stałych to dziś standardowa procedura poprawy estetyki i funkcji uzębienia, zarówno u młodzieży, jak i dorosłych pacjentów. Choć efekty leczenia są zwykle bardzo korzystne, nieodłącznym jego elementem są wyzwania związane z utrzymaniem prawidłowej higieny jamy ustnej. Obecność elementów aparatu, takich jak zamki, pierścienie czy łuki, znacząco utrudnia codzienne oczyszczanie zębów, sprzyjając retencji płytki nazębnej, a w konsekwencji — rozwojowi próchnicy i chorób przyzębia.

Dlaczego aparat zwiększa ryzyko chorób jamy ustnej?
Aparat ortodontyczny, choć służy zdrowiu, w krótkim okresie zaburza naturalną równowagę w jamie ustnej. Wśród głównych czynników zwiększających ryzyko próchnicy i zapaleń dziąseł można wymienić:
Trudność w oczyszczaniu powierzchni zębów, szczególnie w okolicach zamków i pod łukami aparatu.
Zwiększoną retencję płytki bakteryjnej, która może ulegać mineralizacji, tworząc kamień nazębny.
Zmiany pH w obrębie biofilmu, które sprzyjają demineralizacji szkliwa.
Mikrourazy dziąseł spowodowane mechanicznie działającymi elementami aparatu.
Brak motywacji pacjenta lub niewystarczająca edukacja dotycząca technik higienicznych.
W efekcie, u wielu pacjentów leczonych ortodontycznie obserwuje się rozwój białych plam demineralizacyjnych, próchnicy przyszyjkowej oraz stanów zapalnych dziąseł, a nawet przyzębia.
Próchnica i choroby dziąseł u pacjentów ortodontycznych – dane i statystyki
Badania wykazują, że:
U ponad 60% pacjentów ortodontycznych dochodzi do powstania przynajmniej jednej białej plamy demineralizacyjnej w ciągu pierwszych 6 miesięcy leczenia.
Ponad 70% pacjentów z aparatami wykazuje objawy przerostu lub zapalenia dziąseł.
Nawet przy regularnym szczotkowaniu, u pacjentów ortodontycznych często obserwuje się niedostateczne oczyszczenie przestrzeni międzyzębowych i przyszyjkowych.
Kluczowe obszary higieny u pacjenta ortodontycznego
Aby zapobiec patologiom, higiena jamy ustnej u pacjentów ortodontycznych musi obejmować kompleksowy, wieloetapowy proces, dostosowany do specyfiki leczenia. Główne elementy to:
Szczotkowanie: najlepiej szczoteczką ortodontyczną (o wyprofilowanym włosiu) lub elektryczną z końcówką orto.
Oczyszczanie przestrzeni międzyzębowych: za pomocą szczoteczek międzyzębowych lub nici ortodontycznych.
Stosowanie płukanek: najlepiej z chlorheksydyną (krótkoterminowo) lub z dodatkiem fluoru i składników przeciwzapalnych.
Profesjonalne wsparcie higieny dla osób z aparatem
Skuteczna higiena jamy ustnej w trakcie leczenia ortodontycznego wymaga nie tylko właściwej techniki, ale również zastosowania odpowiednio dobranych narzędzi. Marka GUM oferuje kompleksową linię produktów stworzonych specjalnie z myślą o potrzebach pacjentów noszących aparaty ortodontyczne. Na szczególną uwagę zasługuje soniczna szczoteczka GUM SONIC ORTHO, która dzięki precyzyjnym wibracjom i specjalistycznej końcówce ortodontycznej skutecznie usuwa płytkę bakteryjną wokół zamków i drutów, jednocześnie chroniąc dziąsła. W codziennej rutynie nieocenioną rolę odgrywa także wosk ortodontyczny GUM ORTHO, który łagodzi podrażnienia błony śluzowej wywołane przez elementy aparatu – szczególnie w pierwszych tygodniach leczenia. Uzupełnieniem indywidualnej pielęgnacji jest cała linia GUM ORTHO, obejmująca m.in. specjalistyczne szczoteczki manualne, szczoteczki międzyzębowe, nici dentystyczne oraz płyny do płukania jamy ustnej z działaniem przeciwbakteryjnym i wzmacniającym szkliwo. Zintegrowane stosowanie tych produktów pozwala znacząco ograniczyć ryzyko próchnicy, demineralizacji i stanów zapalnych przyzębia, zapewniając pacjentowi maksymalne bezpieczeństwo podczas leczenia ortodontycznego.