mar 16, 2022 - Ten tekst przeczytasz w 1 minutęTen tekst przeczytasz w 2 minuty

Co to jest zgorzel zęba i jak ją leczyć?

Zawartość

Zgorzel zęba to pokłosie rozległego zapalenia miazgi. Zazwyczaj powstaje, gdy uszkodzenie tkanek jest już nieodwracalne. Jeśli dojdzie rozwoju zgorzeli w zębie, konieczna jest natychmiastowa interwencja stomatologiczna. Nieleczona może doprowadzić do chorób pozostałych dziąseł, a nawet innych układów organizmu. Niestety, w takim przypadku późne rozpoznanie oznacza niemal pewną utratę chorego zęba. Jak zatem rozpoznać, że ząb objęty jest zmianami zgorzelinowymi i w jaki sposób się je leczy?

Co to jest zgorzel zęba i co sprzyja jej powstawaniu?

Ząb składa się z czterech podstawowych warstw. W kolejności od najbardziej zewnętrznej są to: szkliwo, zębina, miazga oraz cement korzeniowy. Dwie pierwsze warstwy nazywane są tkankami twardymi zęba, przy czym zębina jest nieco miększa niż szkliwo (jej twardość porównywalna jest do kości) i łatwiej trawiona przez próchnicę. Rozwijająca się w niej próchnica powoduje ból, choć nie zawsze jest on silny. Jeśli na tym etapie zgłosisz się do stomatologa, ząb zwykle udaje się uratować bez leczenia kanałowego.

Znacznie gorsze rokowania ma ząb, w którym bakterie próchnicowe przedostały się już do miazgi – miękkiej tkanki zęba. Znajdują się w niej zarówno nerwy odpowiedzialne za odczuwanie wrażeń bólowych, jak i naczynia krwionośne, które zaopatrują ząb w składniki odżywcze. Powstały w miazdze stan zapalny powoduje silny ból, który nie ustąpi sam bez interwencji stomatologa. Nieleczone zapalenie prowadzi w końcu do obumarcia tkanek miazgi. To właśnie na nich powstaje zgorzel zęba.

Zgorzelą zęba nazywamy więc stan, w którym dochodzi do rozkładu gnilnego miękkiej tkanki zęba. Powoduje go wzmożona aktywność bakterii beztlenowych, które bytują na martwych tkankach i wytwarzają szkodliwe gazy (przez co często można spotkać się z nazwą zgorzel gazowa zęba).

Kiedy tworzy się zgorzel zęba? Przyczyny jej powstawania częściowo zostały już wyjaśnione w poprzednim akapicie. W większości przypadków za procesy gnilne zachodzące w miazdze odpowiada nieleczona, głęboka próchnica spowodowana najczęściej zaniedbaniami higienicznymi. Duże znaczenie ma również dieta bogata w węglowodany będące pożywką dla bakterii próchnicowych.

Jakie dolegliwości towarzyszą zgorzeli w zębie?

Zanim dojdzie do powstania zgorzeli w zębie, zazwyczaj pojawia się ból – początkowo niezbyt intensywny. Nasilenie tego objawu można zaobserwować, gdy w miazdze powstanie stan zapalny. Ząb staje się bardzo tkliwy, a bólowi towarzyszy uczucie rozpierania dziąsła. Dzieje się tak, ponieważ procesy gnilne tkanek najpierw powstają w okolicach wierzchołka korzenia zęba, a dopiero później rozprzestrzeniają się na resztę miazgi.

Jeśli ubytek szkliwa, przez który bakterie dostały się do miazgi, jest niewielki i zgorzel rozwija się w zamkniętej komorze, symptomy tej przypadłości są bardzo dotkliwe. W wyniku procesów gnilnych zachodzących w miazdze wytwarzane są gazy, które, gromadząc się w komorze zęba, przyczyniają się do wzrostu panującego tam ciśnienia. Powoduje to ostry, nieustępliwy i ciągły ból, który nierzadko promieniuje na uszy, skronie czy szczękę. Ból ten jest na tyle rozległy, że często nie można wskazać, w którym zębie powstała zgorzel.

Zgorzeli miazgi zęba często towarzyszą objawy takie jak:

●       widoczne ubytki w szkliwie zęba;

●       zmiana koloru zęba objętego chorobą na siny, brunatny lub brązowy;

●       opuchlizna dziąseł lub policzka;

●       przykry zapach i nieprzyjemny posmak w ustach;

●       gorączka;

●       ból głowy.

Ból jest zdecydowanie mniejszy, jeśli jego przyczyną jest zgorzel w otwartym zębie. W takim przypadku wydzielane przez bakterie toksyczne gazy swobodnie ulatniają się do jamy ustnej. Przeważnie jest to proces bezbolesny, a jedynym objawem jest widoczna w zębie miazga, którą procesy gnilne zamieniają w szarobrunatną lub czarną, bezkształtną masę.

Jakie są powikłania zgorzeli zęba?

Jednym z najczęściej występujących skutków zgorzeli zęba są ropnie tworzące się w okolicach wierzchołków korzeni zęba, kości oraz okalających jej miękkich tkanek. Rozwijająca się infekcja prowadzi też do zapalenia okostnej, w której wyniku może dojść nie tylko do utraty chorego zęba, ale także zębów okolicznych.

Jeśli bakterie wywołujące infekcję dostaną się do krwiobiegu, mogą spowodować wiele groźnych chorób takich jak:

●       reumatoidalne zapalenie stawów;

●       kłębuszkowe zapalenie nerek;

●       zapalenie wsierdzia;

●       udar mózgu;

●       sepsa.

Powikłania zgorzeli zęba mogą być również związane ze szkodliwymi dla ludzkiego organizmu toksycznymi związkami chemicznymi, które są produktem metabolizmu bakterii beztlenowych. Substancje takie jak putrescyna i kadaweryna – nazywane tzw. trupimi jadami – powodują uszkodzenia układu krążenia i układu nerwowego.

Zgorzel – leczenie i profilaktyka

Zgorzel zęba nie musi obejmować całej miazgi, ale mimo to zwykle konieczne jest dokładne oczyszczenie całej komory zęba. Do powstawania zgorzeli w zębie dochodzi bowiem w sytuacji, gdy miazga znajduje się w stanie nieodwracalnego zapalenia. Nie można jej już wyleczyć, nawet jeśli ból ustąpił.

Leczenie kanałowe zgorzeli zęba poprzedzone jest dokładną diagnostyką. Lekarz oceni stan zęba oraz ukształtowanie korzeni na podstawie zdjęcia RTG. Następnie usunie wszystkie objęte procesem gnilnym tkanki. W części przypadków do leczenia zgorzeli zęba włącza się antybiotykoterapię, aby zahamować rozwój infekcji.

Gdy zgorzeli zęba towarzyszą ropnie okołowierzchołkowe lub zębowe, stomatolog może zdecydować się na przeprowadzenie:

●       resekcji wierzchołka korzenia zęba;

●       radiesekcji korzenia;

●       hemisekcji, czyli usunięcia korzenia zęba wraz z fragmentem korony;

●       ekstrakcji zęba i jego odbudowy protetycznej.

Skutki zgorzeli zęba mogą być naprawdę poważne, dlatego niezmiernie ważna jest właściwa profilaktyka i higiena jamy ustnej. Ryzyko wystąpienia zapalenia miazgi zębowej i zgorzeli zęba zmniejszy regularne szczotkowanie zębów szczoteczką z miękkim włosiem, dokładne czyszczenie przestrzeni międzyzębowych oraz stosowanie środków higienicznych dostosowanych do potrzeb Twoich zębów.

Nie zapominaj także o częstych wizytach kontrolnych u dentysty. Tylko wczesna reakcja może uchronić Cię przed ekstrakcją zęba i groźnymi powikłaniami.

Prezentowane powyżej treści mają za zadanie szerzenie ogólnej wiedzy na temat zdrowia jamy ustnej i nie zastępują profesjonalnej opinii lub diagnozy lekarskiej. Zawsze w przypadku problemów zdrowotnych skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.

Related Articles